عوامل موثر در انتخاب روغن و گریس صنعتی
عوامل مختلفی در انتخاب روغن و گریس صنعتی موثر هستند.
جهت تهیه روغن و گریس صنعتی عملیات مختلف و پیچیده ای انجام می شود تا در نهایت روغن و گریس صنعتی حاصل شود.
روانکارهای صنعتی از تقطیر نفت خام به دست می آید.
البته این کار در چند مرحله متوالی صورت می گیرد.
تقطیر در خلا در چند مرحله انجام می گردد تا در نهایت یک برش نفتی با فرمولی خاص به وجود می آید.
این برش نفتی باید گرانروی خاص و همچنین نقطه اشتعال معینی داشته باشد تا در نهایت روغن و گریس صنعتی به وجود آیند.
زمانی که تمام این مراحل طی شد این روغنها به واحد های مختلف می رود تا با اضافه کردن افزودنی های متفاوت، انواع مختلفی از روغن و گریس های صنعتی به بازار وارد شوند.
انواع روغن های صنعتی
روغنهای صنعتی، می توانند دامنه وسیعی را به خود اختصاص دهند.
به عنوان نمونه: روغن زنجیر، روغن دنده، روغن توربین، روغن برش، روغن های هیدرولیکی،
روغن های نساجی، روغن سیلندر، روغن های گردشی، روغن های چند منظوره،
روغن موتور دیزلی و بنزینی، روغن دنده، روغن دریایی، روغن های ضد زنگ و ضد خوردگی، روغن های کمپرسور، و غیره همگی در دسته روغن های صنعتی جای دارند.
روانکارهای صنعتی طیف گسترده ای از روغن های روانکار هستند که برای کاربرد و مقاصد مختلف در صنعت از آنها استفاده می شود.
معمولاً برای هر مشخصه خاص روانکار مشخص به خود آن تولید می شود.
مثلا برای کاربرد طول عمر بالا یا دمای بالا یا دمای پایین یا سازگاری با مواد غذایی و در شرایط کاری در داخل دستگاه یا بیرون دستگاه باید در هر کدام از یک روانکار مشخص استفاده کنیم .
تاریخچه روغن های صنعتی
تا قبل ازسال ۱۸۵۶روغن موردنياز براي روانكاري چرخ هاي ارابه ها و….. ازمنابع روغـن هـاي حيـواني مثـل روغن نهنگ ، گاو ، خوك و… وهمچنين روغن هاي گياهي بدست مي امد
و اسمی بعنوان روغن های صنعتی وجود نداشت ، ولي به دليل اين كه مقاومـت انها پـايين بود وسريعاً تجزيه وفاسد مي شدند و موارداستفاده آنها محدود بود.
به مرور و با پیشرفت صنعت نیاز به مواد جدید بیشتر احساس میشد تا قادرباشند اصطكاك بين سطوح متحرك راكاهش دهند.
منسوخ شدن روغن های قدیمی
و پـس ازاسـتخراج نفت و پيشرفت سريع صنعت نفت در سال ١٨٨٣وبهبود فرايندهاي تقطير و تصفيه نفت خام روغن هاي نفتـي (روغن های صنعتی) توليدشده و
جايگزين روغن هاي چرب گرديد و امكان استفاده از روغن هاي صنعتي در روغنكاري مقدور شد و روغن هاي نفتي خيلي سريع برتري خود را نسبت به انواع ديگر روغـن ثابـت نمودنـد و
در نتيجـه اسـتفاده ازروغن هاي حيواني، نباتي ، ماهي و……… براي روغنكاري به تدريج منسوخ شد.
همگام با پيشرفت صنايع نيازبه روغن هاي باكيفيت بالاتربيشترشد. درابتدا سعي گرديد با تصفيه بهتر روغن و افزودن مواد افزودني جديدتر و باكيفيت بالاتر , روغن مناسب باطول عمر بيشتر توليد شود.
تکنولوژی جدید
ولي باز با افزايش نيازهاي زندگي و پيشرفت علم وتكنولوژي و دست يابي بشر به تكنولوژي هاي جديد و تسخير فضا و كرات ديگر نياز به توليد روغن هاي متعدد گرديد.
با تهيه وساخت روغن های صنعتی كه ازطريق فعل وانفعالات شيميائي پيچيده اي بدست مي ايند.
روغن هائي ساخته شده كه قادربه تحمل رنج وسيعي ازفشارها ودرجه حرارت ها براي كاربردهاي خاص خودباشند.
همچنين ظهور انرژي هسته اي نيز بعـد ديگري بـه نيازهـاي روان كننـده ها وديگرمحصـولات نفتـي افـزوده است .
کاربرد روغن های صنعتی
روغن های صنعتی معمولا زیرشاخه روانکارهای صنعتی برای کارهای سبک و روانکارهای صنعتی برای کارهای متوسط و سنگین تقسیم بندی می شوند
لذا روغن های سبک با ویسکوزیته ۵ الی ۱۰ سانتی استوک ( لطفا برای اینکه مفهوم دقیق گرانروی را متوجه شوید این مقاله ” آنچه که در مورد ویسکوزیته یا روانکاری روغن ها نمیدانید !! را مطالعه فرمایید )
یک سانتی استوک برابر یک میلیمتر مربع بر ثانیه است _ در محدوده دمایی ۵۰ درجه سانتیگراد و ذوب ۲۵- درجه سانتیگراد است .
روان کاری
برای روانکاری ماشین آلات با سرعت بالا و بار کم مورد استفاده قرار می گیرد این روغن ها مناسب برای دستگاه های نساجی برای دستگاه های ساخت و تولید مانند تراش ، فرز ، سی ان سی (CNC) میباشند .
روغنهای صنعتی متوسط با ویسکوزیته ۱۰ الی ۵۰ سانتی استوک در دمای ۵۰ درجه سانتیگراد
نقاط کمتر از ۳۰ درجه سانتی گراد به منظور روانکاری ماشین آلات با سرعت متوسط و بارهای متوسط مورد استفاده قرار می گیرد.
روغنهای صنعتی برای بارهای متوسط بیشتر مناسب برای دستگاه های مانند دستگاه های چاپ دستگاه های هیدرولیک و غیره می باشد .
روغنهای صنعتی سنگین با ویسکوزیته ۱۰ الی ۳۰ سانتی استوک و در دمای ۱۰۰ درجه سانتیگراد ، برای روانکاری تجهیزات صنعتی در سرعت های
پایین و تحت بار سنگین مانند چرخدنده های مارپیچ و دستگاه های حفاری و غیره مورد استفاده قرار می گیرد .
انواع روغن های صنعتی
روغن های صنعتی طیف وسیعی از روانکارهای صنعتی را تشکیل می دهند که در صنایع مختلف کاربرد بسیار وسیعی دارند.
بیشترین کاربرد انواع روغن های صنعتی در کشتیرانی و صنایع دریایی، صنعت تولید سیمان،
حمل و نقل هوایی، صنایع شیمیایی، داروسازی، صنایع غذایی، صنعت برق، چاپ و بسته بندی، صنایع فلزکاری، نساجی و… کاربرد دارند.
روغن های صنعتی با ویسکوزیته پایین با غلظت کم و ویسکوزیته بالا با غلظت بالا تولید می شوند.
همچنین این نوع روغن ها عموما با پایه مینرال یا سنتتیک تولید شده که هر کدام خصوصیات منحصر به فردی دارند. روغن های سنتتیک عموما طول عمر و پایداری بالاتری نسبت به روغن های مینرال دارند.
انواع روغن و گریس
روغن هیدرولیک، روغن های با شاخص گرانروی (VI) بالا و یا روغن هیدرولیک بدون روی (Zinc free)
روغن های گردشی جهت
استفاده در ماشین های صنعتی دارای سیستم های گردشی و هیدرولیکی
انواع روغن های دنده معدنی و سنتتیک (Synthetic) با پایه PAO (Poly-Alpha-Olefin) و PAG (Polyalkylene Glycol)
روغن های پمپ وکیوم و پمپ های دیفیوژن با پایه سیلیکون جهت استفاده در صنایع اتمی و اتاق های خلا
روغن های ترانسفورماتور و عایق الکتریکی
روغن های انتقال حرارت معدنی و سنتتیک جهت استفاده در سیستم های انتقال حرارت بسته و غیر مستقیم تا دمای 360 درجه سانتیگراد
روغن های امولسیون شونده.
روغن های آب صابون و روغن های کشش
روغن های عملیات حرارتی جهت انواع عملیات کوئینچینگ قطعات فولادی و آلیاژهای مختلف
روغن های کمپرسورهای هوا از نوع مارپیچی و تیغه ای و همچنین کمپرسورهای روتاری اسکروو کمپرسورهای گاز
روغن های کمپرسورهای سرمایشی مخصوص سرد خانه ها و سیستم های تهویه
روغن های توربین جهت استفاده در انواع توربین های بخاری، آبی و گازی صنعتی در نیروگاه های برق، پتروشیمی ها و پالایشگاه ها
روغن های ویژه ماشین ابزار، روغن های برش، مته کاری، تراشکاری و فرزکار فلزات آهنی
روغن با گرید خوراکی مخصوص صنایع غذایی و داروسازی جهت استفاده در دستگاه هایی که در نزدیکی مواد خوراکی کار می کنند.
